گچ برگ چیست؟ کاربردهای گچبرگ (پانل گچی)

گچ برگ را با نام‌ های مختلف می‌شناسند. این نام ‌های متفاوت نشان می‌دهد که گچ برگ‌ها کاربردهای بسیاری دارند. دیوار خشک (Drywall)، پانل گچی، گچ تخته، تخته گچی، دیوار تخته‌ای و… از جمله نام‌هایی است که گچ برگ را با آن معرفی می‌کنند. با این حال این نوع مصالح در ایران به اشتباه با نام کناف شناخته می‌شوند.

گچ برگ یک مصالح ساختمانی است که برای دیوارها و سقف‌ها استفاده می‌شود. مهم‌ترین شاخصه‌ این مصالح، هسته گچی آن است  که بین دو ورق کاغذ جای گرفته و به دلیل مقاومت در برابر آتش، خواص عایق صدا و سهولت نصب شناخته شده است. این مصالح به دلیل کاربردهای عملی و مصارف مختلف معمولاً در ساخت و سازهای مسکونی و تجاری استفاده می‌شود.

در این مقاله عمیقاً به دنیای گچ برگ‌ها می‌پردازیم. از درک اینکه آن‌ها چیستند و چگونه ساخته شده‌اند تا کاوش در کاربردها و مزایای مختلف آن‌ها، تمام این مطالب را پوشش خواهیم داد. چه صاحب خانه باشید، چه پیمانکار، یا فقط در مورد این مصالح ساختمانی همه‌کاره کنجکاو باشید، با مطالعه‌ این مقاله مطمئناً موارد جدیدی یاد خواهید گرفت.

گچبرگ چیست؟

گچ برگ که در اصطلاح عامیانه با نام دیوار خشک (Drywall) نیز معرفی می‌شود، پانل ساخته شده از گچی است که بین دو ورق کاغذ ضخیم فشرده شده است. به دلیل سهولت نصب، مقاومت در برابر آتش و کیفیت عایق صدا معمولاً در ساخت و ساز به عنوان مصالح دیوار یا سقف استفاده می‌شود.

در واقع گچ برگ‌ها تخته‌های سولفات کلسیم پیش ساخته و آماده برای نصب هستند که برای سقف‌های کاذب استفاده می‌شوند. این تخته‌ها به ترتیب در ضخامت‌ها و اندازه‌های مختلف مانند 9.5، 12.5 و 15.15 میلی‌متر و 4×6 فوت، 4×8 فوت و 4×10 فوت عرضه می‌شوند.

پانل گچی از چه چیزی ساخته شده است؟

پنل‌های گچی از خرد کردن و آسیاب کردن سنگ گچ به صورت پودر ریز ساخته شده و سپس با آب مخلوط می‌شوند تا دوغاب تهیه شود. آن‌گاه دوغاب روی یک ورق کاغذ ریخته شده و بین دو ورق کاغذ دیگر قرار می‌گیرد تا یک تخته تشکیل شود. در ادامه لازم است  تخته خشک ‌شود تا رطوبت اضافی آن گرفته شود. در نهایت نیز این تخته به اندازه دلخواه بریده می‌شود.

خواص پانل گچی

• مقاوم در برابر آتش: این ماده غیر قابل احتراق است که می‌تواند در دمای بالا مقاومت کند و برای دیوارها و سقف‌های مقاوم در برابر آتش ایده‌آل باشد.
• عایق صدا: این پانل گچی عایق صوتی خوبی می باشد، به همین خاطر به عنوان عایق صدا برای دیوارها و سقف‌ها استفاده می‌شود.
• نصب آسان: سبک وزن است و برش آسان دارد و این موضوع نصب و تکمیل آن را ساده می‌کند.

کاربرد گچبرگ

• دیوارها و سقف‌های داخلی: معمولا برای پوشش دیوارها و سقف‌های داخلی ساختمان‌های مسکونی و تجاری استفاده می‌شود.
• دیوارهای مقاوم در برابر آتش: در دیوارهای دارای درجه حریق برای جلوگیری از گسترش آتش استفاده می‌شود.
• عایق صدا: برای عایق صوتی دیوارها و سقف‌ها در استودیوهای ضبط صدا، تئاترها و سایر فضاهایی که کیفیت صدا در آن‌ها مهم است، استفاده می‌شود.
• پرداخت‌های تزیینی: گچ برگ را می‌توان با رنگ، کاغذ دیواری یا سایر روکش‌های تزیینی تکمیل کرد تا ظاهری صیقلی ایجاد کند.

به طور کلی، دیوار خشک یا گچبرگ یک ماده همه‌کاره و کاربردی است که به دلیل ویژگی‌های مقاوم در برابر آتش، عایق صدا و همچنین سهولت نصب و تکمیل راحت، به طور گسترده در صنعت ساختمان استفاده می‌شود.

• پانل گچی معمولی: برای اکثر دیوارها و سقف‌های داخلی استفاده می‌شود.
• پانل گچی مقاوم در برابر رطوبت: برای مناطق مرطوب مانند حمام و آشپزخانه عالی است.
• پانل گچی مقاوم در برابر آتش: ایده‌آل برای مناطقی است که نیاز به محافظت در برابر آتش دارند، مانند گاراژها و اتاق‌های تاسیسات.
• پانل گچی مقاوم در برابر ضربه: بهترین گزینه برای مناطق پرتردد و مکان‌های مستعد ضربه، مانند راهروها و راه پله‌ها.

هر نوع از گچ‌برگ‌ها ویژگی‌های منحصر به فردی دارد که آن را برای کاربردهای خاص مناسب می‌کند. پانل گچی معمولی متداول‌ترین نوع مورد استفاده است، در حالی که گچبرگ‌های مقاوم در برابر رطوبت، مقاوم در برابر آتش و مقاوم در برابر ضربه دارای خواصی هستند که آن‌ها را برای اهداف تخصصی ایده‌آل می‌کند.

انواع گچبرگ

1. گچبرگ مقاوم در برابر آتش

با توجه به رفتار خاص هسته گچ هنگام قرار گرفتن در معرض آتش، یک گچ برگ مقاوم در برابر آتش محافظت خوبی برای ساختمان‌ها در برابر آتش ایجاد می‌کند. هنگامی‌ که یک پانل گچی مقاوم در برابر آتش از مصالح ساختمانی در معرض آتش محافظت می‌کند، آب موجود در آن به تدریج به شکل بخار آب آزاد می‌شود. این وضعیت زمانی ایجاد می‌شود که یک تخته یا روکش گچی به طور مداوم در معرض دمای بالاتر از 49 درجه سانتیگراد قرار می‌گیرد.

2. گچبرگ مقاوم در برابر آب

این نوع گچ برگ دارای کاغذ رویه ضد آب و یک هسته گچی مقاوم در برابر آب است که می‌توان از آن به عنوان پایه‌ای برای کاشی‌های دیوار حمام و سایر مکان‌های مرطوب استفاده کرد.

موارد استفاده از تخته‌های گچی مقاوم در برابر آب:

• در فضاهای مرطوب مانند حمام و آشپزخانه، هم برای پارتیشن‌های سقفی و هم برای دیوار بهترین است.
• دیوارها و سقف‌های داخلی ساختمان‌های مسکونی و تجاری با این تخته پوشانده می‌شوند.

مراحل نصب گچ برگ سقف

برای نصب گچ برگ نیاز به طی کردن مراحل مختلف دارید.

کنترل دیوار

اولین قدم، تعیین موقعیت و ایمنی دیوار برای نصب گچ برگ است. در ادامه لازم است پروفیل‌های U را با علامت‌گذاری با مداد ثابت کنید. سپس می‌توانید از یک شاقول استفاده کنید و جایگاه پروفیل‌ها بر روی سقف علامت بزنید.

آماده‌سازی پروفیل‌های فلزی

مرحله بعدی استفاده از نوار اندازه‌گیری برای تعیین طول دیوار است. پس از انجام این کار، پروفایل‌های U و پروفایل‌های C را انتخاب کنید. برای تجربه‌ی نصب آسان، مطمئن شوید که پروفیل‌های C را در مقایسه با ارتفاع سقف 1 سانتی‌متر یا بیشتر کوتاه کرده‌اید.

همه کاره

از پانل گچی می‌توان برای موارد مختلفی از جمله دیوار، سقف و پارتیشن استفاده کرد.

به طور کلی، گچبرگ یک مصالح ساختمانی بادوام، مقرون‌به‌صرفه و همه کاره با چندین مزیت برای پروژه‌های ساختمانی است.

تعمیر پروفایل‌های U

ترکیبی از لوازم جانبی فلزی مانند رولپلاک، پیچ، واشر و مته را برای نصب پروفیل U روی کف و سقف استفاده کنید.

ثابت کردن منگنه‌ها

مرحله بعدی انتخاب منگنه مناسب با محاسبه فاصله بین روکش و دیوار ساختمان است.

کار نصب و عایق‌کاری

برای مدیریت سیم‌کشی برق و لوله‌کشی می‌توانید از سیستم پانل گچی قابل دسترسی استفاده کنید. قبل از قرار دادن پانل گچی از جای‌گذاری درست سیم‌های برق مطمئن شوید.

پیچ کردن گچ برگ

با استفاده از مته یا چکش، گچ برگ را روی پروفیل‌های U و C در امتداد لبه‌ها ثابت کنید. به خاطر داشته باشید که فاصله بین پیچ‌ها کمتر از 25 سانتی‌متر نباشد.  برای اطمینان از جای‌گذاری صحیح تخته گچی باید پیچ کردن را به شکل دقیق انجام دهید.

خشک شدن

هنگامی ‌که تمام عناصر در جای خود قرار گرفت، به چندین لایه از ترکیبات اتصال و حداکثر 24 ساعت برای سفت شدن تخته گچی نیاز خواهید داشت.

مزایای استفاده از پانل گچی

بهترین پانل گچی یا دیوار خشک (Drywall) باعث ایجاد یک مصالح ساختمانی سازگار و ارگانیک می‌شود. ضمن اینکه این پنل‌ها مزایای بسیاری دارند. در اینجا مزایایی که پانل گچی ارائه می‌دهد، آورده شده است:

قابل انعطاف

ما ذاتاً می‌دانیم که گچ برگ‌ها نرم هستند و استفاده از آن‌ها شما را قادر می‌سازد تا سقف‌های زیبایی برای خانه خود ایجاد کنید، بدون اینکه نگران هزینه‌های هنگفت آن باشید.

عایق حرارتی

وجود آب در هسته غیر قابل احتراق گچ برگ به آن‌ها مقاومت بالایی در برابر گرما می‌دهد و مانع از انتقال گرما می‌شود. از طرفی این ویژگی باعث می‌شود تا اتاق شما برای مدت طولانی‌تری خنک بماند.

مقاوم در برابر آتش

گچ برگ از لایه‌های متعددی تشکیل شده که به هم گره خورده‌اند. این لایه‌های در هم تنیده به آن اجازه می‌دهد تا 4 ساعت در برابر آتش مقاومت کند.

مقاوم در برابر رطوبت

برخی از انواع گچ برگ به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در برابر رطوبت مقاوم باشند، از این رو برای استفاده در مکان‌هایی با رطوبت بالا مانند حمام یا آشپزخانه مناسب هستند.

عایق صدا

طرح‌های آکوستیک گچ برگ به عایق‌بندی عالی آن در برابر صدا کمک می‌کنند، بنابراین گچ برگ می‌تواند به کاهش انتقال سر و صدا بین اتاق‌ها یا طبقات کمک کند. این موضوع برای ساختمان‌های پرتردد یا مشاغلی که نیاز به سکوت دارند مانند استودیو ضبط صدا اهمیت بسیاری دارد. استفاده از تخته گچی بدان معناست که اکنون می‌توانید بدون نگرانی در مورد اینکه فردی در اتاق دیگر قادر به شنیدن مکالمات شما باشد، با تلفن صحبت کنید.

نصب آسان

از آنجایی که گچ برگ به شکل آماده عرضه می‌شود، نیازی به آب ندارد و در طول مراحل نصب گرد و غبار کمتری تولید می‌کند. همچنین، بر خلاف سایر مواد که نصب آن‌ها ممکن است تا 7 روز یا بیشتر طول بکشد، نصب آن حدود یک روز طول می‌کشد. چرا که تخته گچی به راحتی برش داده شده، جای‌گذاری شده و نصب می‌شود و این ویژگی‌ها آن را به یک انتخاب محبوب برای پروژه‌های ساختمانی تبدیل می‌کند.

معایب گچ برگ

• عدم مقاومت در برابر ضربه شدید.
• نسخه پیش فرض گچ برگ در مدیریت شرایط رطوبت عالی نیست، مگر اینکه نوع مقاوم در برابر آب را خریداری کنید.
• پانل گچی معمولی مستعد ایجاد ترک سریع است، بنابراین باید در انتخاب آن‌ها دقت کنید. ضمن اینکه توصیه می‌شود گچ برگ‌ها را از یک مرکز معتبر که در زمینه تولید یا عرضه تخته‌های گچی تخصص دارد، خریداری کنید.
• سقف گچی دارای کشش سریع است.

امروزه صاحبان اکثر خانه‌های مدرن پانل‌های گچی را به دیگر مصالح ترجیح می‌دهند و از این طریق فاصله ایمن را با مصالح دیگر حفظ می‌کنند، چرا که گچ برگ‌ها برخی از مزایای ذاتی را از نظر تناسب و انعطاف‌پذیری ارائه می‌دهند و این موضوع آن‌ها را به یک انتخاب مناسب تبدیل می‌کند. بسیاری از افراد نیز از فایبرگلاس یا کاغذ برای پوشاندن آن‌ها استفاده می‌کنند. این موضوع زیبایی ظاهری پانل‌های گچی را بیشتر می‌کند.

جمع‌بندی

در خاتمه، پانل گچی (گچبرگ) یک مصالح ساختمانی همه کاره و مفید است که کاربردهای متعددی در صنعت ساختمان دارد. از دیوارها و سقف‌های داخلی گرفته تا ایجاد موانع مقاوم در برابر آتش و عایق صدا از جمله مزایا و کارایی‌های این نوع مصالح هستند. تطبیق‌پذیری، دوام و مقرون‌به‌صرفه بودن آن را به گزینه‌ای محبوب برای پروژه‌های مسکونی و تجاری تبدیل کرده است. علاوه بر این، این مصالح مقاومت بالایی در برابر آتش دارند و این ویژگی، آن‌ها را به گزینه‌ای مطمئن برای ساختمان‌ها تبدیل می‌کند.

سوالات متداول